Darmowa dostawa od 49,99 zł

Dostawa w 24h

Dotacje

Odroczone płatności

4,9/5 na Opineo

Koszyk

Koszyk jest pusty

ABC bezpieczeństwa pomiarowego

Data aktualizacji: 22-05-2022

Podczas wykonywania prac związanych z elektryką i automatyką należy się odpowiednio zabezpieczyć. W nowoczesnych multimetrach służących do uzyskiwania stabilnych i precyzyjnych wyników pomiarów coraz częściej stosuje się zabezpieczenia przeciwprzepięciowe. To jednak nie wystarcza, aby być w pełni zabezpieczonym. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się temu tematowi bliżej.

Powody niebezpieczeństw pomiarowych

Podczas prac w elektryce i automatyce jesteśmy narażeni na liczne niebezpieczeństwa, takie jak przepięcia czy impulsowe zmiany napięcia. Najczęstszymi powodami są czynności łączeniowe i nieprawidłowe działanie takich urządzeń, jak konwertory, falowniki, kondensatory i silniki. Awarie instalacji powstawać mogą także w wyniku uderzenia pioruna w napowietrzne linie przemysłowe.

Nowoczesne urządzenia pomiarowe — multimetry i watomierze — coraz częściej wyposaża się w zabezpieczenia przed przepięciami. Dzięki nim chronieni jesteśmy przed zagrożeniami związanymi z wadami instalacji elektrycznych. Redukujemy w ten sposób nie tylko ewentualne porażenie prądem, ale również ryzyko podpalenia.

Kategorie pomiarowe

Najistotniejszą kwestią warunkującą bezpieczeństwo użytkowania danego urządzenia jest jego kategoria pomiarowa. Aktualny standard IEC61010 (EN61010), wg którego konstruuje się urządzenia elektryczne, stawia konkretne wymagania przed producentami. Zakładają one cztery poziomy bezpieczeństwa — stąd biorą się oznaczenia CAT.

Podczas nadawania urządzeniom odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa bierze się pod uwagę trzy główne aspekty — ustalony stan napięcia, napięcie szczytowe impulsu stanu nieustalonego i impedancję źródła. Dzięki tym kryteriom oszacować można rzeczywistą wytrzymałość na napięcie urządzeń podłączonych do instalacji elektrycznej, jak również końcowe możliwości miernicze przyrządów pomiarowych.

CAT I, CAT II, CAT III

Pierwsza kategoria przepięciowa CAT I dotyczy sprzętów podłączonych do obwodów z zabezpieczeniami tłumiącymi stany nieustalone oraz przepięcia, redukując je do prawidłowego, niskiego poziomu. Zaliczają się do nich m.in. wysokonapięciowe elementy kserokopiarek, które cechują się niższą mocą i odchodzą od uzwojeń o dużej rezystancji.

Do kategorii CAT II zalicza się głównie sprzęt gospodarstwa domowego, urządzenia przenośne i inne narzędzia obciążające instalację elektryczną w domach. Są one zazwyczaj podłączone do gniazd sieciowych z długimi obwodami elektrycznymi (gniazda oddalone o więcej niż 10m od źródła CAT III oraz te oddalone o więcej niż 20m od źródła CAT IV.

Trzecia kategoria przeznaczona jest przede wszystkim do wyposażenia stałych instalacji, jak rozdzielnice czy silniki wielofazowe, linie zasilające w dużych zakładach przemysłowych oraz obwody zasilające o małym rozgałęzieniu. Oznaczenie CAT III spotkać można również w systemach oświetleń komercyjnych oraz w gniazdach sprzętów o krótkich przewodach łączących z zewnętrznym źródłem zasilania.

Im wyższa kategoria, tym większa wytrzymałość na przepięcia. Dlatego też CAT IV stosowana jest w źródłach instalacji, gdzie niskie napięcie styka się z przyłączem elektrycznym. Są to liczniki energii elektrycznej z podstawowym zabezpieczeniem przetężeniowym, odcinki łączące licznik z tablicą rozdzielczą, np. od słupa na zewnątrz budynku do wewnątrz, przewody napowietrzne do budynków wolnostojących lub podziemne linie do hydroforów.

Jakie urządzenie pomiarowe wybrać do pomiaru prądu?

W zależności od rodzaju wykonywanych pomiarów, specyfiki instalacji i urządzeń elektrycznych, należy sięgnąć po odpowiedni sprzęt. Im wyższa kategoria przyrządu mierniczego, tym bezpieczniej możemy pracować ze skomplikowanymi instalacjami. W naszej ofercie znajdują się mierniki cyfrowe wyposażone w szereg funkcji usprawniających pracę.

Opcje najczęściej oferowane przez multimetry, to m.in. zapamiętywanie wartości pomiarów, dodawanie i odejmowanie oraz możliwość wykonania pomiaru bezpośredniego i pośredniego. Dodatkowym udogodnieniem są wyświetlacze cyfrowe, dzięki którym ryzyko popełnienia błędu odczytu pomiarowego jest zredukowane.

Dodatkowe zabezpieczenia

Gdy wybierzemy już urządzenie do pracy, dobrze jest wyposażyć się w dodatkową ochronę w postaci osprzętu BHP. Warto pamiętać o odzieży ognioodpornej, gdyż praca z nieprawidłowo działającą instalacją doprowadzić może do zapłonu, izolowanych rękawicach chroniących przed porażeniem oraz okularach zabezpieczających nasz wzrok. Do ochrony głowy najlepszym wyborem będzie osprzęt zasłaniający całą twarz.

Nie bez znaczenia jest również odpowiednia ochrona dróg oddechowych, ponieważ z instalacji wydzielać się mogą szkodliwe substancje. Przyda się również obuwie robocze z zabezpieczeniem elektrostatycznym, które zapewni nam ochronę przed naelektryzowanym podłożem m.in. w zalanych pomieszczeniach, gdzie woda może znajdować się w zasięgu źródła prądu.

Podsumowanie

Praca pomiarowa wiąże się z wieloma niebezpieczeństwami, na które bardzo często nie ma się wpływu. Ponadto trudno jest określić z góry, z jakimi zagrożeniami będziemy mieć do czynienia. Wobec tego pamiętajcie, aby wyposażyć się nie tylko w wysokiej jakości urządzenia, ale również w skuteczne akcesoria i artykuły BHP. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko wystąpienia uszczerbku na zdrowiu, które odnieść można w wyniku pracy z uszkodzonymi i nieprawidłowo wykonanymi instalacjami.